Projekt ustawy o rozszerzonej odpowiedzialności producenta, poza fundamentalną niezgodnością z dyrektywą odpadową, którą ma implementować, jest też niezgodny z polskimi przepisami, włącznie z postanowieniami konstytucji – uważa Konfederacja Lewiatan.
W stanowisku wyrażonym w toku konsultacji organizacja podkreśla, że jej członkowie „jednoznacznie negatywnie oceniają projekt”. Jej zdaniem jest on też wewnętrznie niespójny i skonstruowany na podstawie niewłaściwych lub błędnych założeniach. Konieczne jest zatem przygotowanie zupełnie nowej propozycji, z uwzględnieniem postulatów i uwag wszystkich uczestników systemu. Stąd też prośba o spotkanie skierowana do odpowiedzialnego za prace nad regulacjami wiceministra klimatu Jacka Ozdoby.
Zdaniem Lewiatana obecny projekt koncentruje się na pozyskiwaniu funduszy od przedsiębiorców, nie gwarantując skutecznego mechanizmu selektywnej zbiórki i recyklingu przez przemysł odpadów opakowaniowych oraz ponownego użycia przez wprowadzających.
„Rozwiązania zawarte w projekcie niosą negatywne i niesprawiedliwe biznesowe konsekwencje dla niektórych uczestników rynku” – czytamy w stanowisku. Według organizacji prowadzą one m.in. do nieograniczonej odpowiedzialności wprowadzających (brak wpływu na poziomy recyklingu i karanie opłatą produktową bez względu na ponoszone koszty zagospodarowania), braku transparentności przepływów pieniężnych do systemu gminnego czy znacznych zaburzeń w obszarze swobody prowadzenia działalności gospodarczej przez organizacje odpowiedzialności producentów, szczególnie w porównaniu z pozostałymi uczestnikami systemu, takimi jak organizacje samorządu gospodarczego.
Projekt, zdaniem Lewiatana, sprowadza więc biznes wyłącznie do roli biernych płatników. – Wprowadzany system opłat ma charakter podatkowy, co jest niezgodne z ekologicznymi celami ROP oraz duchem i literą dyrektywy odpadowej – uważa organizacja. Dodając, że przepisy w takim kształcie utrwalą obecny model gospodarki komunalnej z wszystkimi jej wadami, wygenerują też nawet kilka tysięcy razy wyższą kwotę na kampanie edukacyjne niż kwota obecnie płacona do organizacji odzysku.
Biznes krytykuje również marginalizację organizacji odpowiedzialności producentów. Jak zauważa, zgodnie z projektem OOP będą odpowiedzialne wyłącznie za odpady z handlu i przemysłu oraz z nieruchomości niezamieszkałych. – Działanie OOP powinno być nakierowane na zwiększanie efektywności zbiórki selektywnej i przygotowania do recyklingu i samego recyklingu odpadów z gospodarstw domowych, co jest kwintesencją funkcjonowania OOP w innych krajach UE zgodnie z duchem Dyrektywy Odpadowej – akcentuje Lewiatan.
Konsultacje projektu – pierwotnie planowane do 6 września – resort klimatu przedłużył o dwa tygodnie – do 20 września.
Etap legislacyjny
Projekt ustawy w konsultacjach