Wykorzystanie węgla stopniowo spada i będzie spadać, tak też przewidują prognozy większości krajów UE. Mniejsze zużycie paliw kopalnych z kolei sprzyja rozwojowi energetyki pozyskiwanej ze źródeł odnawialnych (OZE). To również nacisk na rozbudowę już istniejących sieci, z uwzględnieniem właśnie źródeł alternatywnych Odnawialne źródła energii ograniczają uzależnienie państwa od importu paliw, a także przyczyniają się do zmniejszenia wpływu sektora energii na środowisko, dzięki znikomej emisji zanieczyszczeń.

Jak wygląda udział OZE w końcowym zużyciu energii brutto w Polsce?

Na źródła odnawialne postawiła też Polska. W projekcie „Polityki energetycznej Polski do 2040 roku” - opracowanym wspólnie przez podmioty działające w sektorze energii wraz z byłym Ministerstwem Energii (obec. Ministerstwo Aktywów Państwowych)- OZE nadaje się kluczowe znaczenie dla rozwoju sieci energetycznych.

Według znowelizowanych 8 listopada 2019 r. założeń (choć system wsparcia źródeł odnawialnych i pierwszeństwo wprowadzania ich do sieci zaburzyły funkcjonowanie rynku energii) to w perspektywie długoterminowej oczekuje się, że wykorzystanie OZE wpłynie w końcu na spadek cen energii, a tym samym na wzrost konkurencyjności gospodarki.

Mimo, że udział odnawialnych źródeł w wytwarzaniu energii wciąż jest w Polsce niewielki, to są obszary, gdzie producenci i społeczności przeszli na źródła odnawialne niemal w całości, jak np. w woj. warmińsko-mazurskim. Według GUS - w 2018 roku aż 82,8 proc. energii wyprodukowano tam ze źródeł odnawialnych. Farmy wiatrowe czy fotowoltaika na stałe wpisały się w krajobraz wielkich jezior. Podobnie jest z licznymi elektrowniami wodnymi.

Odnawialne źródła energii - udział w Polsce względem konwencjonalnych źródeł energii

W 2018 r. udział OZE w produkcji energii wyniósł 10,9 proc. Lwia część energii odnawialnej wykorzystywana jest w ciepłownictwie i chłodnictwie, następnie w elektroenergetyce, a najmniejszy jej udział jest w transporcie. To odpowiednio 14,6 proc. w ciepłownictwie i chłodnictwie, 13,91 proc. w wytwarzaniu energii elektrycznej oraz 3,6 proc. w transporcie.

Struktura pozyskania energii ze źródeł odnawialnych w Polsce (dane na 2018)

Przyszłość odnawialnych źródeł energii w Polsce

Według założeń „Polityki energetycznej Polski do 2040 roku” niedługo również na północy kraju możemy spodziewać się silnego rozwoju OZE, a to za sprawą pierwszych farm wiatrowych na morzu. Aktualnie realizowane projekty inwestycyjne w tym zakresie wskazują na 2025 roku. Ze względów ekonomicznych po 2035 r. ma nastąpić dynamiczny rozwój morskich elektrowni wiatrowych. Tak przynajmniej prognozuje ministerstwo.

Według założeń w 2030 roku 60 proc. energii wyprodukowanej w Polsce ma powstać z węgla (to mniejszy udział procentowy tego paliwa niż obecnie o ponad 80 proc.

Resort ocenia, że przy uwzględnieniu konkurencyjności źródeł odnawianych, technicznych możliwości oraz wyzwań związanych z rozwojem OZE w transporcie i ciepłownictwie - możliwe jest osiągnięcie 21 proc. udziału OZE w finalnym zużyciu energii brutto w 2030 r. Zaś w sektorze paliwowo-energetycznym w 2040 r. udział OZE może już wynieść 28,5 proc.

Zalety alternatywnych/odnawialnych źródeł energii

Zwolennicy OZE wskazują, że przy analizie kosztów energii odnawialnej należy wziąć pod uwagę korzyści środowiskowe i zdrowotne wynikające z ich zastosowania (np. w postaci ograniczenia emisji zanieczyszczeń) w stosunku do pozyskiwania energii z paliw kopalnych.

Najmniej szkodliwe dla środowiska są elektrownie słoneczne i geotermalne. Ogniwa słoneczne są jednak opłacalne przy dużym nasłonecznieniu. Niekorzystne dla środowiska są w pewnym stopniu elektrownie wodne - często są budowane na zaporach, które zmieniają naturalny bieg rzek i są barierą dla organizmów wodnych.

Wytwarzanie energii wpisuje również w koncepcję tzw. mixu energetycznego. Według założeń w 2030 roku 60 proc. energii wyprodukowanej w Polsce ma powstać z węgla (to mniejszy udział procentowy tego paliwa niż obecnie o ponad 80 proc. Odnawialne źródła energii ograniczają też uzależnienie państwa od importu paliw, a także przyczyniają się do zmniejszenia wpływu sektora energii na środowisko, dzięki znikomej emisji zanieczyszczeń. Każda wyprodukowana kilowatogodzina czy kilodżul energii z OZE zastępująca energię z nieodnawialnych źródeł energii poprawia m.in. stan zdrowia społeczeństwa oraz zmniejsza poziom kosztownych zanieczyszczeń środowiska.

Mimo, że OZE wciąż jest drogim rozwiązaniem (zwłaszcza na etapie początkowym), to w pewnym stopniu wpływa na obniżkę kosztów uzyskania energii. Tu należy chociażby wziąć pod uwagę globalną podwyżkę cen za emisję CO2, która w okresie wakacyjnym skoczyła w sektorze energetyki węglowej nawet do 30 euro za tonę.

Atutem założeń energetyki odnawialnej jest jej rozproszenie. Jednostki wytwórcze są praktycznie wszędzie, a ich zlokalizowanie blisko odbiorcy wpływa - na co jest niezwykle istotne w dystrybucji i magazynowaniu energii - na ograniczenie strat przesyłowych.

Aktualne technologie OZE nie są na tyle konkurencyjne, aby bez ograniczeń funkcjonowały w systemie energetycznym, jednakże postęp technologiczny powoduje, że z roku na rok jest to coraz mniejsza bariera.

Korzyści dla Polski w związku z wykorzystaniem źródeł odnawialnych

Ogólne korzyści wynikające z zastosowania odnawialnych źródeł energii:

a) ekonomiczno – społeczne – wprowadzenie niewyczerpalnych i tanich źródeł energii –w miejsce trudniej dostępnych i coraz droższych paliw kopalnych:

zmniejszenie uzależnienia od obcych źródeł energii

stworzenie warunków konkurencji między producentami energii (ceny energii wynikają z kosztów jej pozyskania)

stworzenie nowych stanowisk pracy (redukcja bezrobocia w regionach rolniczych)

zagospodarowanie nieużytków na produkcję rolną dla sektora paliwowo – energetycznego

wykorzystanie nadwyżek produkcji rolnej (zbóż, ziemniaków, roślin oleistych oraz odpadów np. słomy)

b) ekologiczne:

zredukowanie emisji zanieczyszczeń powietrza związanych z przetwarzaniem paliw kopalnych

redukcja efektu cieplarnianego

zmniejszanie ilości odpadów

uregulowanie stosunków wodnych

c) zdrowotne:

ograniczenie zachorowań wynikających z zanieczyszczeń środowiska.

Odnawialne źródła energii są szansą na przeciwdziałanie zmianom klimatu i ograniczenie zależności od importu energii. OZE przyczynia się do powstawania nowych miejsc pracy. Wśród najistotniejszych zalet OZE badani wymieniali ponadto: zmniejszenie emisji zanieczyszczeń (79 procent), wykorzystanie powszechnie dostępnych i naturalnych źródeł energii (65 procent) oraz zmniejszenie zużycia nieodnawialnych źródeł (58 procent).

W Szybki rozwój sektora zielonej energii w najbliższych latach wydaje się nieuchronny również dla Polski. Niewątpliwie ważne są skutki dla budżetu państwa. Można prognozować zwiększenie wpływów budżetowych z tytułu podatku VAT, ze względu na wzmożoną liczbę inwestycji związanych z rozwojem rynku zielonych technologii. Dodatkowo wzrost wpływów do budżetu państwa może wynikać z rozwoju przedsiębiorstw i idącym za tym wzrostem zatrudnienia. Prawdopodobnie nieunikniony będzie też spadek wpływów budżetowych, z uwagi na zmniejszenie dochodów z tytułu podatku akcyzowego oraz mniejszą eksploatację paliw kopalnych.

Rozwój sektora OZE wpłynie pozytywnie na rynek pracy. Dotyczy to zwłaszcza branż zajmujących się produkcją urządzeń na potrzeby energetyki odnawialnej i branży budowlanej, z uwagi na wzmożone zapotrzebowanie na usługi budowlane związane z budową nowych jednostek wytwórczych oraz modernizacją już istniejących.

Postęp w dziedzinie odnawialnych źródeł energii wpłynie pozytywnie na przedsiębiorczość oraz konkurencyjność polskiej gospodarki. Zwiększające się zapotrzebowanie na urządzenia i instalacje przyczyni się do rozwoju lokalnych przedsiębiorstw. Będą to produkty w jakiejś części innowacyjne, co z kolei wpłynie korzystnie na konkurencyjność polskiej gospodarki. Ponadto możliwy jest zwiększony napływ inwestycji zagranicznych na rynek polski, zwłaszcza tych związanych z produkcją niezbędnej infrastruktury oraz z zakresu badań i rozwoju. To z kolei, dzięki możliwości eksportu urządzeń do innych państw, może się przyczynić do poprawy bilansu płatniczego naszego kraju.

źródła energii odnawialnej w polsce, oze w polsce, energia odnawialna w polsce, źródła odnawialne w polsce, odnawialna energia w polsce, zasoby energii odnawialnej w polsce, energetyka odnawialna w polsce, energia ze źródeł odnawialnych w polsce, energia oze, polska energia odnawialna, odnawialne źródła energii elektrycznej, energia alternatywna w polsce