-37256087.png){kind=logo}
-37256079.png){kind=logo}
Rząd przyjął projekt ustawy o szczególnej ochronie odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu, który zakłada utrzymanie cen usług gazu i dystrybucji w 2023 r. na poziomie z 2022 r. i wprowadza mechanizm rekompensat dla przedsiębiorstw energetycznych, podało Centrum Informacyjne Rządu (CIR).
"Atak Rosji na Ukrainę spowodował zaburzenia na europejskim rynku gazu ziemnego. Państwa UE musiały zmierzyć się z bezprecedensową sytuacją, w której wywołany kryzys energetyczny doprowadził do destabilizacji dotychczasowych zasad na rynku paliw gazowych" - czytamy w komunikacie.
Główne założenia projektu
Krajowy rynek, jako część unijnego rynku energii, podlega ogólnoeuropejskiemu trendowi wzrostu cen gazu ziemnego, podano także.
Najistotniejsze rozwiązania w projektowanej regulacji:
- w przyszłym roku wprowadzona zostanie maksymalna cena za paliwa gazowe na poziomie ok. 200 zł/MWh oraz zamrożona zostanie wysokość stawek opłat dystrybucyjnych;
- ceną maksymalną zostaną objęci wszyscy odbiorcy, którzy obecnie korzystają z ochrony taryfowej, czyli: gospodarstwa domowe; wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe oraz inne podmioty, które produkują ciepło lokalnie dla gospodarstw domowych w spółdzielniach; podmioty, które świadczą kluczowe usługi dla społeczeństwa, czyli m.in. jednostki opieki zdrowotnej, pomocy społecznej, podmioty systemu oświaty i szkolnictwa wyższego, żłobki, kościoły czy organizacje pozarządowe;
- zasada zamrożonej taryfy będzie obowiązywała dla wszystkich, bez względu na próg dochodowy;
- cena gazu ziemnego w obecnie obowiązujących taryfach wynosi ok. 200 zł/MWh. Jej utrzymanie w 2023 r. zagwarantuje, że wzrost kosztów gazu dla odbiorców nie przekroczy cen tegorocznych;
- najbardziej wrażliwym odbiorcom paliw gazowych, zużywającym paliwa gazowe do celów grzewczych, przysługiwać będzie dodatkowo refundacja poniesionych kosztów podatku VAT (zwrot pobranego VAT dotyczyć będzie osób, które ogrzewają się gazem i spełniają kryterium dochodowe dodatku osłonowego (2,1 tys. zł dla jednoosobowego gospodarstwa domowego oraz 1,5 tys. zł/os. w przypadku gospodarstwa wieloosobowego);
- równowartość VAT-u zwracana będzie na podstawie faktury;
- w zamian za utrzymanie cen gazu dla odbiorców na poziomie ceny maksymalnej, przedsiębiorstwa energetyczne otrzymają rekompensaty.
Firmy gazowe mają przekazywać określoną część zysku na rzecz finansowania rekompensat
"W zakresie ingerencji na rynku paliw gazowych, w projektowanej ustawie proponuje się wprowadzenie mechanizmu polegającego na przekazaniu określonej części zysku przez przedsiębiorstwo wydobywające gaz ziemny na rzecz finansowania rekompensat" - napisano w uzasadnieniu o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu.
Jak dodano, na przedsiębiorstwo wydobywające gaz ziemny nakłada się obowiązek przekazania gazowego odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, przy czym ustawa określi maksymalną wysokość tej kwoty na poziomie 538,79 zł/MWh, która odpowiada "średniej ważonej wolumenem transakcji cenie instrumentu GAS_BASE_Y-23, w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 21 listopada 2022 r.".
Wskazano, że sposób ustalania kwoty, jaką zobowiązane będzie uiszczać przedsiębiorstwo wydobywające gaz ziemny, zostanie określony w rozporządzeniu Rady Ministrów.
W uzasadnieniu napisano, że przedsiębiorstwo zobowiązane do przekazywania gazowego odpisu na Fundusz za dany miesiąc kalendarzowy przekazują je do Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny w terminie do 15 dnia każdego miesiąca następującego po miesiącu rozliczenia, w wysokości wynikającej z ustalonego sposobu obliczania gazowego odpisu.
"Oczekiwanym efektem objęcia gazowym odpisem przedsiębiorstwa wydobywającego gaz ziemny, jest wykorzystanie wysokich zysków, osiąganych przez ten rodzaj podmiotów dzięki bezprecedensowo wysokim cenom gazu ziemnego na rynkach giełdowych, w celu sfinansowania systemu rekompensat w sposób neutralny budżetowo" - wskazano w uzasadnieniu.
Środki ze sprzedaży emisji do uprawnień CO2 na rekompensaty za zamrożenie cen gazu
"Zmiana ma na celu zapewnienie możliwości finansowania rekompensat wypłacanych przedsiębiorstwom energetycznym ze środków uzyskanych ze sprzedaży w drodze aukcji uprawnień emisji, które na wniosek ministra właściwego do spraw klimatu mogłyby zostać przekazane do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19" - napisano w uzasadnieniu.
Jak dodano, środki pozyskane ze sprzedaży emisji do uprawnień CO2 mają być przekazywane do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 w całości lub w części.
"W roku 2023 środki uzyskane ze sprzedaży w drodze aukcji uprawnień do emisji, z wyłączeniem środków przekazywanych na podstawie ust. 2c i 2d oraz środków, o których mowa w ust. 2b, mogą zostać przekazane w całości lub w części przez ministra właściwego do spraw klimatu, na wniosek ministra właściwego do spraw energii, do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19" - napisano w ustawie.
O terminie przekazania środków minister właściwy do spraw klimatu ma informować ministra właściwego do spraw budżetu nie później niż 14 dni przed datą przekazania środków.
W projekcie zapisano, że od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. podmiot uprawniony stosuje w rozliczeniach z odbiorcami paliw gazowych cenę wynoszącą 200,17 zł/MWh.
autor: Aneta Oksiuta, Łukasz Pawłowski
aop/ pif/ je/
(ISBnews)