W ostatnich latach na łańcuchy dostaw ogromny wpływ miały nieprzewidywalne zdarzenia, takie jak pandemia, rosyjska agresja na Ukrainę, wahania cen paliw, a obecnie powódź w południowo-zachodniej Polsce. Jednak są też pozytywne zmiany. Przedsiębiorstwa mocno stawiają bowiem na rozwiązania sprzyjające środowisku i dotyczy to również łańcuchów dostaw.

Coraz większa transparentność działania łączy się z odpowiedzialnością za otoczenie oraz stawianiem na takie rozwiązania, które minimalizują ślad węglowy. Presja z zewnątrz – regulacje i rosnąca świadomość środowiskowa konsumentów – idzie dziś w parze ze zmianą postaw wielu przedsiębiorstw. Coraz częściej stawiają oni zrównoważony rozwój w centrum swoich strategii.

Potrzeby środowiskowe i zielony transport

To istotna zmiana choćby z tego powodu, że za jedną czwartą emisji gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej odpowiada transport drogowy. Zatem związek między zmianami klimatu a logistyką dużych przedsiębiorstw jest bardzo bliski. Z jednej strony biznes przyczynia się do zanieczyszczeń, z drugiej jednak – odpowiedzialne firmy kierują duże nakłady inwestycyjne na nowoczesne, nisko- i zeroemisyjne rozwiązania.

- Nasilenie dyskusji o zeroemisyjnych pojazdach dostrzec można nie tylko w kontekście budowania przewag rynkowych, zgodności z legislacją europejską czy dywersyfikacji flot korporacyjnych. Trend ten idzie w parze z tworzeniem i rozbudową infrastruktury produkującej i dostarczającej energię ze źródeł odnawialnych. Trudno bowiem mówić o zeroemisyjnym transporcie, w którym auta elektryczne zasilane będą energią pochodzącą ze źródeł kopalnych – zauważa Agata Ordon, Indirects Supervisor Energy, Procurement w PepsiCo Polska.

Jak robią to w PepsiCo

PepsiCo już w 2021 roku ogłosiło cele, w strategii PepsiCo Positive (pep+), zakładające osiągnięcie w 2040 roku neutralności klimatycznej. Jednym z kamieni milowych na tej drodze jest zbudowanie własnego portfolia odnawialnych źródeł energii, które nie tylko zasilą kolejno elektryfikowane linie produkcyjne, ale i dostarczą „czystej” energii na potrzeby ładowania pojazdów elektrycznych przy własnych zakładach produkcyjnych. Tylko w tym roku PepsiCo Polska zapewni co najmniej dziesięć takich punktów ładowania swoim pracownikom w fabrykach. Co wyjątkowe nie tylko w skali polskiego rynku – punkty usytuowane przy zakładzie PepsiCo w Świętem koło Środy Śląskiej, będą ogólnodostępne, a więc także dla kierowców w żaden sposób niezwiązanych zawodowo z tą firmą. 

Intermodalnie i prośrodowiskowo

Wyzwaniem są dziś nie tylko bariery technologiczne. Nie mniej ważne są postawy ludzi. Oczywiście, mówiąc o zrównoważonej logistyce, nie mówimy tylko o zmianie napędu. Zagadnienia z nią związane trzeba rozpatrywać również w perspektywie lepszego wykorzystania przestrzeni ładunkowej – w taki sposób, aby redukować liczbę wykorzystywanych w logistyce pojazdów. Równie istotne jest optymalizowanie pokonywanych przez dostawców tras, a także – wszędzie tam, gdzie tylko to możliwe – wykorzystywanie transportu intermodalnego, czyli takiego, który sięga po więcej niż jedną formę transportu towarów. Tu dużą rolę w zielonej rewolucji łańcuchów dostaw odgrywać może transport kolejowy. W 2023 roku transportem samochodowym intermodalnym przewieziono ponad 18,5 mln ton ładunków w kontenerach (dane GUS). Najaktywniejsze pod tym względem regiony to pomorskie, łódzkie, dolnośląskie i wielkopolskie, co wynika zarówno z działań przedsiębiorstw, jak i jakości dostępnej infrastruktury kolejowej. Tylko w pierwszej połowie minionego roku w Polsce przewieziono 1189 tysięcy TEU (jednostka odpowiadająca standardowym wymiarom kontenera, ang. Twenty feet Equivalent Unit) – niemal tyle co przez cały rok wcześniejszy (dane Urzędu Transportu Kolejowego).

Edukacja i oswajanie z elektrykami

Każda zmiana budzi obawy i upór, także transformacja łańcuchów dostaw, zmierzająca do redukowania śladu węglowego. W przypadku PepsiCo działania zmierzają do unowocześniania floty dostawczej i ciężarowej, przy jednoczesnym promowaniu zielonego transportu wśród pracowników. Tak, aby oswajać ich z nieuchronną zmianą. 

– To adekwatne określenie – oswoić – w kontekście dyskusji o zrównoważonej logistyce oraz zeroemisyjnym transporcie. Edukacja oraz budowanie prośrodowiskowej świadomości użytkowników, którzy sięgają po rozwiązania zeroemisyjne, jest istotnym wyzwaniem stojącym przed przedsiębiorcami. Wyposażanie pracowników w wiedzę, umiejętności i kompetencje potrzebne do podejmowania działań na rzecz zmniejszania negatywnego wpływu na środowisko, nadal pozostaje główną siłą napędową rewolucji w logistyce – podsumowuje Wojciech Osiadacz, LD&T Manager w PepsiCo Polska.

Firma wiosną tego roku uruchomiła, w partnerstwie z Hertz Polska, pilotażowy program „Gotowi na elektryka”. W ciągu pierwszego miesiąca wzięło w nim udział ponad 30 pracowników fabryki PepsiCo w Świętem, w tym również menedżerowie wyższego szczebla. Program zakładał zapoznanie pracowników z teoretyczną i praktyczną stroną eksploatacji takich pojazdów. Zadbano o przekazanie wiedzy dotyczącej infrastruktury EV w Polsce i na świecie, rozwoju elektromobilności i rynku aut o tym napędzie, jak również benefitów płynących z miejskiego użytkowania elektryków. Uczestnicy programu mieli do dyspozycji trzy samochody elektryczne, w tym auto z możliwością skorzystania z aplikacji Hertz Corporate Car Sharing (CCS) do współdzielenia pojazdów służbowych. Testowane przez PepsiCo elektryki w ciągu 6 tygodni pokonały łącznie 10 tysięcy kilometrów ze średnim zużyciem prądu na poziomie 16 kWh na 100 km. 

Jednocześnie PepsiCo przygotowało dobrowolny program „Ambasadorowie Elektromobilności”, z którego mają szanse skorzystać chętni na zmianę swojego samochodu służbowego z konwencjonalnym silnikiem na auto elektryczne. 

Do programu Ambasadorów zgłosiło się ponad 70 osób. Z różnych powodów (technicznych uwarunkowań czy spełniania warunków programu mój elektryk) nie wszyscy uczestnicy zostali zakwalifikowani. W pierwszym etapie zostało wydanych 10 samochodów elektrycznych przedstawicielom handlowym. Kolejne ponad 20 aut zostanie zakupionych dla pracowników w pierwszym kwartale 2025 r.  

– Program „Gotowi na elektryka” realizowany z Hertz był dla naszych pracowników świetną okazją do oswojenia się z elektromobilnością. To właśnie elektryfikacja naszej floty stanowi kolejny etap wdrażania rozwiązań prośrodowiskowych w PepsiCo Polska – wskazuje Agata Ordon. – Są one wpisane w strategię PepsiCo Positive, która wskazuje drogę do uzyskania pozycji światowego lidera w naszej branży poprzez dalszy rozwój przedsiębiorstwa, bazujący na działaniach zbudowanych na szacunku do planety i lokalnych społeczności – dodaje Indirects Supervisor Energy, Procurement w PepsiCo Polska.