Polska stoi przed ogromnym wyzwaniem związanym z transformacją energetyczną. Plan zakłada wydatki na poziomie 792 mld zł do 2030 roku, co budzi pytania o realność tak ambitnych celów. Jak wygląda obecna sytuacja i jakie działania należy podjąć, aby osiągnąć sukces w tej dziedzinie?
Światowe trendy w odnawialnych źródłach energii (OZE)
W 2023 roku moc odnawialnych źródeł energii na świecie wzrosła o rekordowe 473 GW, z czego 73 proc. stanowiły instalacje fotowoltaiczne. Główne regiony napędzające rozwój OZE to: Chiny, Unia Europejska, Stany Zjednoczone.
To właśnie te kraje odpowiadają za 80 proc. nowych instalacji. Tymczasem Polska wciąż zmaga się z wyzwaniami, które spowalniają jej transformację energetyczną.
Polska na tle Europy – gdzie jesteśmy?
Według raportu Energy Transition Readiness Index (ETRI) 2024, Polska zajmuje ostatnie miejsce wśród 14 badanych europejskich krajów pod względem gotowości do transformacji energetycznej. Wyzwania, które Polska musi pokonać, to:
- brak przejrzystej i spójnej strategii,
- ograniczenia regulacyjne,
- zamknięty rynek inwestycyjny,
- niewystarczająca integracja OZE z siecią energetyczną.
W obecnej edycji raportu udział OZE w ogólnej produkcji energii w Polsce pozostaje najniższy w Europie. Czy nowe plany rozwoju odwrócą ten trend?
Krajowy Plan w dziedzinie Energii i Klimatu (aKPEiK)
W listopadzie 2024 roku zakończyły się konsultacje publiczne projektu aktualizacji Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu (aKPEiK). Dokument przedstawia dwa scenariusze transformacji energetycznej do 2030 roku:
Scenariusz bazowy (WEM):
- Redukcja emisji gazów cieplarnianych o 42 proc. .
- Bazowanie na dotychczasowych regulacjach.
Scenariusz aktywnej transformacji (WAM):
- Redukcja emisji gazów cieplarnianych o 50,4 proc. w porównaniu z poziomem z 1990 roku.
- Wzrost udziału OZE w całkowitym zużyciu energii brutto do 32,6 proc. .
- Koszt wdrożenia: 792 mld zł (z czego prawie połowa na infrastrukturę przesyłową i dystrybucyjną).
– Nadrzędnym celem transformacji energetycznej w Polsce powinno być zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju, przy jednoczesnym spełnianiu unijnych celów klimatycznych. Kluczowe będzie stopniowe odchodzenie od paliw kopalnych w sposób uwzględniający czynniki gospodarcze, techniczne i społeczne. Wraz z rozwojem OZE konieczne jest inwestowanie w infrastrukturę sieciową, aby zapobiec przeciążeniom i ograniczyć straty energii. Zwiększanie efektywności energetycznej budynków wymaga zarówno termomodernizacji, jak i wykorzystania energooszczędnych urządzeń. Z kolei rozwój elektromobilności powinien być wspierany nie tylko zachętami do zakupu aut elektrycznych, ale również rozbudową infrastruktury ładowania. Do zrealizowania takich założeń niezbędna będzie współpraca organów regulacyjnych oraz operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych -– podkreśla Mariusz Hudyga, senior product manager w firmie Eaton.
Transformacja energetyczna: wyzwanie i szansa
Transformacja energetyczna w Polsce to nie tylko wyzwanie logistyczne i finansowe, ale także szansa na stworzenie zrównoważonego systemu energetycznego, który sprosta zarówno lokalnym potrzebom, jak i globalnym trendom. Klucz do sukcesu tkwi w przemyślanych inwestycjach i szeroko zakrojonej współpracy między sektorami. Czy Polska zrealizuje ambitny plan na 2030 rok? Odpowiedź zależy od determinacji i skuteczności działań.
Źródło: Informacja prasowa