Efektywność energetyczna, ochrona środowiska i bioróżnorodności oraz wsparcie innowacyjności wpisują się w cele programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS). Na takie projekty samorządy, przedsiębiorcy oraz osoby indywidualne podpisały już umowy o wartości ponad 8 mld zł. Podpisane umowy i ogłoszone nabory dają solidne fundamenty do budowy zrównoważonej przyszłości.
Program FEnIKS na lata 2021-2027 jest jednym z kluczowych źródeł finansowania inwestycji w lepszą przyszłość Polek i Polaków. Z tego programu Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) wdraża kilka działań. W tym roku koncentruje się na:
- poprawie efektywności energetycznej,
- rozwoju odnawialnych źródeł energii (OZE),
- adaptacji do zmian klimatu,
- inwestycjach wodno-kanalizacyjnych,
- gospodarce odpadami.
– Celem programu FEnIKS jest nie tylko poprawa jakości życia obywateli, ale również ochrona naszych cennych zasobów naturalnych. Stawiamy na innowacyjne przedsięwzięcia, które pomagają w transformacji polskiej gospodarki w kierunku niskoemisyjnej i efektywnie przyczyniają się do ochrony środowiska – powiedziała Dorota Zawadzka-Stępniak, prezeska NFOŚiGW.
Wsparcie efektywności energetycznej
Jednym z elementów programu FEnIKS jest działanie na rzecz efektywności energetycznej. Na ten cel w perspektywie 2021-2027 do wykorzystania jest 2,5 mld euro czyli ponad 10,6 mld zł.
NFOŚiGW przeprowadził w tym roku dwa nabory wniosków wspierające efektywność energetyczną budynków użyteczności publicznej, szkół wyższych, szpitali czy przychodni. Zgłoszone projekty mają szansę na uzyskanie dofinansowania w zakresie termomodernizacji, wykorzystania technologii odzysku ciepła, przyłączenia do sieci ciepłowniczej i gazowej, a także instalację nowych niskoemisyjnych źródeł i OZE. Projekty przyczynią się do ochrony klimatu, a beneficjenci programu FEnIKS zyskają na obniżeniu kosztów zużycia energii.
Adaptacja do zmian klimatu
Samorządy mogą otrzymać dotacje na opracowanie miejskich planów adaptacji do zmian klimatu (MPA). Trwający nabór wniosków jest skierowany do małych i średnich miast, które są stolicami powiatów. Beneficjenci mogą uzyskać do 79,71% dofinansowania projektu. To doskonała okazja, by pozyskać środki na stworzenie planów adaptacyjnych, które pomogą w przygotowaniu miast na przyszłe wyzwania związane ze zmianami klimatu. Nabór wniosków trwa do 31 stycznia 2025 r.
Energetyka i ciepłownictwo
Zrównoważony rozwój to również inwestycje w infrastrukturę ciepłowniczą i odnawialne źródła energii. Trwa nabór wniosków o dofinansowanie na realizację projektów w obszarze efektywnych sieci ciepłowniczych. O dofinansowanie mogą starać się przedsiębiorcy, samorządy, wspólnoty mieszkaniowe. Projekty muszą dotyczyć systemów ciepłowniczych o mocy zamówionej powyżej 5 MW, które na dzień składania wniosku o dofinansowanie, posiadają status efektywnego systemu ciepłowniczego.
Zielono-niebieska infrastruktura i GOZ
Dzięki programowi FEnIKS samorządy otrzymują dofinansowanie, które pozwoli skutecznie skierować środki na kluczowe działania w obszarze gospodarki odpadami i gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ). NFOŚiGW do grudnia tego roku podpisał umowy z beneficjentami na budowę i rozbudowę 13 punktów selektywnej zbiórki odpadów (PSZOK). Łączna wartość dofinansowania przekracza 78 mln zł. Docelowo na budowę punktów zaplanowano 150 mln zł, a w całej perspektywie na GOZ przeznaczono 160 mln euro (prawie 680 mln zł).
Kluczową rolę w realizacji usług komunalnych i ochronie środowiska odgrywają działania wspierające inwestycje związane z infrastrukturą do zbierania i oczyszczania ścieków. W tym roku NFOŚiGW podpisał umowy o dofinansowanie o łącznej wartości ponad 1,1 mld zł, wspierając 23 polskie miasta w rozbudowie oczyszczalni ścieków, budowie kanalizacji sanitarnej oraz poprawie gospodarki wodno-ściekowej.
- Realizacja tych inwestycji będzie miała pozytywny wpływ na środowisko i poprawi jakość świadczonych usług, co odczują mieszkańcy. Więcej osób uzyska dostęp do kanalizacji – powiedział Robert Gajda, zastępca prezesa zarządu NFOŚiGW.
Trwają nabory wniosków na wsparcie zrównoważonych systemów gospodarowania wodami opadowymi z udziałem zieleni, zielono-niebieskiej infrastruktury i rozwiązań opartych na przyrodzie.
Na projekty realizowane w ramach ogłaszanych naborów z działania Ochrona przyrody i rozwój zielonej infrastruktury NFOŚiGW ma do rozdysponowania z programu FEnIKS 310 mln euro, czyli prawie 1,4 mld zł.
Nieodłącznym aspektem troski o środowisko jest ochrona przyrody. Dzięki wsparciu z funduszy unijnych powstają inwestycje, które będą miały pozytywny wpływ na bioróżnorodność w Polsce, ochronę gatunkową roślin i zwierząt oraz przyczynią się do rozwoju tzw. zielonej i niebieskiej infrastruktury. W ramach tego działania tylko w tym roku Wydział Ochrony Przyrody NFOŚiGW podpisał 24 umowy o dotacje i wybrał do dofinansowania kolejne 20 projektów. Łączna kwota wsparcia na podstawie rozstrzygniętych naborów wynosi blisko 221 mln zł.
Przyszłość FEnIKS – inwestycje, które zmieniają Polskę
Dzięki funduszom unijnym, Polska przeznacza coraz więcej środków na zrównoważony rozwój i ekologię, a program FEnIKS odgrywa w tym niezwykle ważną rolę. Inwestycje, które w 2024 roku uzyskały z programu FEnIKS dofinansowanie, przyczynią się do realizacji ambitnych celów, prowadzących do osiągniecia w przyszłości neutralności klimatycznej. Realizacja projektów przyczyni się do walki ze zmianami klimatycznymi, poprawy jakości powietrza i transformacji energetycznej w Polsce.
#FunduszeEuropejskie
#FunduszeUE